ΕΥΘΥΜΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΑ
Ένας χωρικός που εργαζόταν σε πανδοχείο της εποχής, στο Ναύπλιο, όταν ήταν πρωτεύουσα της Ελλάδος, πληροφορηθείς ότι η «κοντέσα» που επισκέφθηκε το πανδοχείο ήθελε να κάνει ζεστό μπάνιο και να λουστεί, ανεφώνησε έκπληκτος το αμίμητο εκείνο: «Γιατί; Λαμπρήν έχομεν;» Επειδή, ως φαίνεται, ο ίδιος λουζόταν, πλενόταν και άλλαζε κάθε Πάσχα και Λαμπρή, παραξενεύτηκε για το «άκαιρον» της… σωματικής καθαριότητας της επισκέπτριας. Αυτός είχε συνδυάσει το λούσιμο με τη Λαμπρή! Τότε άκουγε το «για λούσου για χτενίσου, παρ΄ το γυαλί γυαλίσου». Ξεχώριζε και τιμούσε τη μεγάλη αυτή ημέρα και με σωματική καθαριότητα. Εκτός από την πνευματική κάθαρση στην οποία είχε εισαγάγει τους πιστούς το Τριώδιο, οι παλιοί Χριστιανοί περίμεναν τη Λαμπρή και για να καθαρθούν σωματικώς. Με άλλα λόγια «Για ξύσου κακοπέρασε να ΄ρθει η Λαμπρή ν΄ αλλάξεις». Η Λαμπρή δηλαδή ήταν και είναι η σημαδιακή ημέρα. Την ξεχωρίζανε από τις άλλες. Προηγείται η μακρά περίοδος της μεγάλης τεσσαρακοστής με τους Χαιρετισμούς στην Παναγία, όπου οι πιστοί γυμνάζονται στη νηστεία και στην προσευχή. Χωρίς να το πολυκαταλαβαίνουν με τη νηστεία συνδυάζουν το ωφέλιμο της Πίστεως με το ωφέλιμο της Υγείας.
Εκτός βέβαια από το να φθάσουμε στη Λαμπρή καθαρμένοι σωματικά και ψυχικά, θα πρέπει να πάμε στην εκκλησία και… λαμπροφορεμένοι με τα δικά μας καλά ρούχα και τα καινούργια μας παπούτσια. Τη Λαμπρή δίναν εξετάσεις στη λαμπροφορεσιά τους όλοι όσοι φρόντισαν και βάλανε το πανί στ’ αντί και δούλεψαν σκληρά να εξοικονομήσουν τα χρήματα για τα καινούργια ρούχα τους. Όσοι όμως καλοπερνούσαν και γλυκοκοιμόντουσαν το πρωί και με τον ήλιο τα βγάζανε και με τον ήλιο τα μπάζανε είχανε τη Λαμπρή μπαλωμένα ρούχα. «Όποιος κοιμάται το πρωί, έξω ο κώλος τη Λαμπρή», λέγανε οι παλιοί στην Πελοπόννησο.
Και η γλυκιά προσμονή της Λαμπρής που πλησίαζε, κορυφωνόταν την Μεγαλοβδομάδα, που οι προετοιμασίες δίναν και παίρναν. Προετοιμασία για το λαμπριάτικο αρνί και το ψήσιμό του, τα κόκκινα αυγά και το βάψιμό τους, τα λαμπροκούλουρα με τους κουραμπιέδες, τα μαράθια της μαγειρίτσας και το μάζεμά τους, το ασβέστωμα των σπιτιών, τα αυτοσχέδια βαρελότα και την κατασκευή τους, τη Ζωή εν τάφο, τις ολονυχτίες με τις μετάνοιες, τον Επιτάφιο και την περιφορά του γύρω από την εκκλησία και στους δρόμους της ενορίας, τα κορίτσια-μυροφόρες. Για να φθάσουμε στην κορύφωση και στο Δεύτε λάβετε φως, που όλοι ορμούσαν με τα κεριά τους στη λαμπάδα του παπά για να πάρουν πρώτοι φως και ο παπάς τους φώναζε: «Ένας, ένας, χριστιανοί. Είναι αμαρτία να σβήσει η λαμπάδα που κρατάει ο παπάς!»
Τη σήμερον ημέρα δεν υπάρχουν τέτοιες προετοιμασίες. Τα κλασικά μέσα ενημέρωσης, εφημερίδες. ραδιόφωνο, τηλεόραση, αλλά και τα νέας γενιάς, διαδίκτυο (internet, facebook, instagram), αντί να μας θυμίζουν τη σαρακοστή, ολημερίς κι ολονυχτίς παίζουν την πανδημία, τους πολέμους, την ακρίβεια, τα εγκλήματα, τα σήριαλ και όλοι συνταξιούχοι, επαγγελματίες, μισθωτοί, θα είμαστε τη Λαμπρή… γδυτοί ! Λες στους νεότερους ότι έχουμε σαρακοστή που θέλει πνευματική περισυλλογή και νηστεία και σου απαντάνε: «Ωραία, φύγαμε για σαρακοστιανά, γαρίδες και καλαμαράκια, σε παραλιακή ταβέρνα με καραφάκια ούζο». Λες στον άλλο ότι έχουμε Κυριακή της Ορθοδοξίας, της Σταυροπροσκηνήσεως, των Βαϊων και σε ρωτάει τι είναι όλα αυτά. Τους διηγείσαι τα παλιά και σε βρίσκουν βαρετό.
Εμείς όμως είχαμε και έχουμε Λαμπρή γιατί οι συνήθειές μας από τη μικρή μας ηλικία δεν αποβάλλονται. Όποιος μικρομάθαινε, δεν γεροντοάφηνε. Ας προσπαθήσουμε όλοι, παλιοί και νέοι, να βρούμε και να ζήσουμε ο καθένας με τον τρόπο του, τη Λαμπρή που έρχεται. Είναι ανάγκη σήμερα που ζούμε μέσα σε τόσο δύσκολες συνθήκες, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να ανοίξουμε όλοι τις καρδιές μας, να συναναστραφούμε, να κουβεντιάσουμε με συγγενείς και φίλους, να τραγουδήσουμε να χορέψουμε, να τα πούμε!
Όλοι μαζί πλούσιοι και πένητες, εγκρατείς και ράθυμοι, νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες δεύτε ευφρανθώμεν! Γιατί αυτό είναι το αληθινό νόημα της Λαμπρής. Γιατί είναι ανάγκη να έχομεν Λαμπρήν !
Επιμέλεια κειμένου: Γιώργος Κολλάτος
Υπεύθυνος Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΩΝ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ